همه چیز در رابطه با رنگ شناسی +معرفی انواع رنگ

رنگ‌ها نقش اساسی را در زندگی ما انسان‌ها ایفا می‌کنند. تاثیر رنگ در زندگی ما انسان‌ها به‌قدری است که تصور ادامه زندگی بدون آن‌ها امکان‌پذیر نخواهد بود. این پدیده و موهبت باشکوه و شگفت‌انگیز به زندگی ما اشتیاق می‌بخشد و امید را در دل‌ها زنده نگه می‌دارد. از سوی دیگر، رنگ‌ها جزو مهم هنر نیز محسوب می‌شوند و انتخاب درست آن‌ها تاثیر به‌سزایی بر افزایش تاثیرگذاری اثر هنرمندان دارد؛ چراکه هر رنگی دارای معنا و مفهوم خاص خودش است و می‌تواند احساسات مختلف را در ما انسان‌ها بیدار کند. رنگ شناسی علمی است که به مطالعه رنگ‌ها و روابط آن‌ها می‌پردازد؛ به همین دلیل آشنایی با این علم برای هر هنرمندی ضروری است.

رنگ شناسی چیست؟

آشنایی با چرخه‌های رنگ و یادگیری تئوری رنگ‌ها یکی از موضوعات مهمی است که آموزش آن‌ها در رشته‌های مختلف اهمیت دارد و استفاده علمی از این مبحث یکی از مهمترین چالش‌ها برای هنرمندان محسوب می‌شود.
تمامی رنگ‌ها زنده و مثل کلمه‌ها گویا هستند. اولین فردی که درباره عناصر رنگ‌ها اظهار نظر کرد، یوهان ایتن نام داشت. وی بیان کرد که هر کسی می‌خواهد استاد چرخه رنگ شود، باید هر رنگ را در ترکیب دیگر در نظر بگیرد و آن را تجربه نماید!

مفاهیم بصری رنگ

بررسی مفاهیم بصری رنگ در این مبحث اهمیت زیادی دارد که در ادامه به آن‌ها اشاره می‌کنیم:
• زرد: رنگ زرد گزینه مناسبی برای هر شکل مثلثی و نوک تیز است. زرد رنگِ هیجان، اضطراب، بیداری و بی‌خوابی است. خط عمودی زرد تاثیر زیادی دارد، درحالی‌که خط افقی زرد تاثیر خود را از دست می‌دهد. این رنگ به دلیل حس سبکی قادر به قرارگیری در بالاترین نقطه در یک کادر است. همچنین امکان ترکیب رنگ زرد با رنگ‌های نارنجی و سفید وجود دارد و ترکیب مناسبی را به وجود می‌آورد.
• آبی: یکی‌دیگر از رنگ‌هایی که باید مفهوم آن در رنگ شناسی مورد بررسی قرار بگیرد، رنگ آبی است. این رنگ درون‌گرا و آرام است و به دلیل حرکت دورانی خود با شکل‌های هندسیِ با دایره توافق دارد. آرامش این رنگ در مثلت کاهش پیدا می‌کند و موافق با خط افقی است. خط افقی آبی از آرامش بیشتری برخوردار است و خط عمودی آن دارای آرامش و سردی کمتری است. از رنگ آبی در هنر به منزله رنگ الهی و فضایی یاد می‌کنند. از سوی دیگر، تمرکز در این رنگ منجر به اندیشه می‌شود؛ به‌خصوص اگر آبی به صورت دایره‌ای باشد. طعم آبی همانند آب خنثی است.
• نارنجی: رنگ نارنجی نیز باید در بحث رنگ شناسی مورد بررسی قرار بگیرد. نارنجی رنگ شادابی و جوانی است و ترکیب آن با سفید، بلوغ زنانه و ترکیب آن با سیاه، بلوغ مردانه را نشان می‌دهد. نارنجی رنگ سنین 9 تا 16 سال است و اعتدال بیشتری از زرد دارد.
• بنفش: این رنگ برای سنین 50 تا 60 سال است و به معنای خودگرایی می‌باشد. در چین کهن از این رنگ برای عزاداری استفاده می‌کردند. بنفش رنگ تردید، ناباوری و نفاق بوده و ظاهری گیرا و زیبا دارد. این رنگ، خط آزاد متمایل به افقی است و جزو رنگ‌های پاییزی محسوب می‌شود.
• قهوه‌ای: این رنگ از ترکیب سیاه و سرخ و یا آبی گرم و سرخ گرم به وجود می‌آید. قهوه‌ای طعم تلخی دارد و رنگی چرکین و در عین حال پُرتوان است که شکلی بیضی دارد.
• سبز: این رنگ معتدل و میانه است و تفکر و آرامش را نشان می‌دهد. سبز نه شور است، نه شیرین، نه ترش است و نه تند و می‌توان گفت که طعمی خنثی همانند آب دارد. ولی اگر به تیرگی آن افزوده شود، تلخ و شور و اگر روشن شود، ترش می‌شود. این رنگ نشان‌دهنده پایداری و شکیبایی است و پایان بهار و آغاز تابستان را نشان می‌دهد.

رنگ‌های گرم و رنگ‌های سرد کدامند؟

یکی از اصول مهم در رنگ شناسی، شناخت سردی و گرمی رنگ‌ها است. در مثلث ترکیبیِ رنگ‌های اصلی، رنگ آبی نهایت سردی و رنگ قرمز نهایت گرمی را نشان می‌دهد. همچنین زرد جزو رنگ‌های گرم محسوب می‌شود، البته گرمای کمتری از رنگ قرمز دارد. از سوی دیگر، تمامی رنگ‌هایی که با آبی ترکیب می‌شوند، سرد هستند. رنگ‌هایی که با قرمز ترکیب می‌شوند، گرم‌تر از سایر رنگ‌ها هستند. رنگ سیاه جزو سردترین رنگ و رنگ سفید نیز جزو رنگ‌های سرد به شمار می‌رود.
لازم به ذکر است که خاکستری جزو رنگ‌های سرد پرطرفدار به حساب می‌آید. درصورتی‌که قصد روشن کردن رنگی را داشته باشیم، باید آن را با کمی سفید ترکیب کنیم. استفاده از سفید منجر به سرد شدن رنگ خواهد شد.

رنگ‌های اصلی

شناخت رنگ‌های اصلی نیز در بحث رنگ شناسی حائز اهمیت است. رنگ‌های اصلی را روی مثلث به صورتی قرار می‌دهیم که رنگ زرد در بالا، رنگ آبی در قسمت چپ پایین و رنگ قرمز در قسمت راست پایین قرار بگیرد. در ادامه دایره‌ای دور این مثلث کشیده و یک شش ضلعی داخل آن رسم می‌کنیم. در مثلث‌هایی که بین اضلاع مثلث و شش ضلعی قرار دارند، سه رنگ ترکیبی را قرار می‌دهیم.

رنگ‌های ثانویه

رنگ‌های ثانویه از ترکیب‌های زیر به وجود می‌آیند:
• ترکیب رنگ قرمز با زرد، رنگ نارنجی را به وجود می‌آورد.
• از ترکیب رنگ آبی یا زرد رنگ سبز به وجود می‌آید.
• از ترکیب رنگ آبی با قرمز رنگ بنفش به وجود می‌آید.
البته این سه رنگ باید با دقت بالایی با یک‌دیگر ترکیب شوند تا هیچ تمایلی به رنگ دیگری نداشته باشند. بنابراین، ترکیب رنگ‌ها و بدست آمدن رنگ‌های ثانویه کار ساده‌ای نیست و نیاز به مهارت بالایی دارد. به‌طورکلی، رنگ نارنجی نباید مایل به قرمز و یا زرد باشد، رنگ بنفش نباید مایل به قرمز و یا آبی باشد و درنهایت رنگ سبز نیز نباید به زرد یا آبی متمایل باشد.

جمع بندی
استفاده از علم رنگ شناسی و بهره‌گیری از چرخه رنگ در پروژه‌های هنری می‌تواند گام مهمی برای دستیابی به موفقیت باشد. البته برای شروع این پروسه توصیه می‌شود که از پروژه‌های کوچک شروع کنید تا امکان تجربه تکنیک‌های مختلف را از ترکیب رنگ‌ها بدست آورید. ترکیب کردن رنگ‌ها و هماهنگی آن‌ها با یک‌دیگر برای بسیاری از افراد کاری چالش‌ برانگیز است، با این وجود تمرین عملی می‌تواند منجر به تسلط در این زمینه شود. در این مطلب نکات مهمی را در این زمینه در اختیارتان قرار دادیم تا با مطالعه آن‌ها به شناخت لازم از رنگ‌ها برسید.