انواع نخ خیاطی (10 نوع کاربردی و متداول)

انواع نخ خیاطی و کاربرد آن‌ها یکی از مهم‌ترین و اصلی‌ترین موضوعاتی است که باید در حوزه خیاطی و دوخت لباس به آن توجه کنید.

احتمالاً شما هم هنگام خیاطی با این سؤال مواجه شده‌اید که از کدام نخ برای انجام دوخت لباس استفاده کنیم؟ آیا برای هریک از کارهای خیاطی باید نخ خاصی را به کار بگیریم؟

نکته بسیار مهمی که باید بدانید این است که نخ خیاطی انواع مختلفی دارد و هریک از آن‌ها برای انجام کار خاصی مورداستفاده قرار می‌گیرد.

اگر می‌خواهید در حوزه فعالیت خود موفق باشید و کارها را به بهترین شکل ممکن انجام دهید، حتماً باید با انواع نخ خیاطی آشنا شوید و کاربرد آن‌ها را به‌خاطر بسپارید.

در این مقاله قصد داریم نخ‌های مختلف خیاطی را به همراه کاربرد اصلی آن‌ها معرفی کنیم تا بیشتر از پیش با آن‌ها آشنا شوید و در هنگام کار بهترین گزینه را انتخاب کنید.

دسته‌بندی نخ‌های خیاطی

نخ‌های خیاطی انواع مختلفی دارند و براساس فاکتورهای مختلف دسته‌بندی می‌شوند.

برای اینکه نخ‌ها را بهتر بشناسید، ابتدا باید دسته‌بندی آن‌ها را به‌خاطر بسپارید.

تعداد نخ‌های خیاطی زیاد هستند؛ اما اگر بخواهیم آن‌ها را به چند دسته مختلف تقسیم کنیم، باید بگوییم که این نوع از نخ‌ها براساس جنس به سه دسته الیاف طبیعی، مصنوعی و مخلوط تقسیم می‌شوند.

نکته بسیار مهمی که باید بدانید این است که هرکدام از این دسته‌ها شامل نخ‌های مختلفی می‌شود که هریک از آن‌ها کاربرد خاص خود را دارد.

برای اینکه در حوزه خیاطی بهتر و راحت‌تر فعالیت داشته باشید، شناخت تمامی نخ‌ها کاملاً ضروری و حائز اهمیت است.

مهم‌ترین انواع نخ خیاطی

کاربرد خاص انواع نخ خیاطی باعث می‌شود که در هنگام کار دوخت‌ودوز به اکثر آن‌ها نیاز پیدا کنید.

مواردی که در ادامه معرفی خواهیم کرد، مهم‌ترین نخ‌های خیاطی هستند که با استفاده از آن‌ها می‌توانید در حوزه‌های مختلف فعالیت کنید:

1- نخ‌های عمومی (General)

نخ‌های عمومی از آن دسته نخ‌های خیاطی هستند که بیشتر افراد حتی در خانه از آن‌ها استفاده می‌کنند.

این نوع از نخ‌های خیاطی برای دوخت ماشینی و دستی گزینه مناسبی هستند.

این نوع از نخ‌ها در طیف گسترده‌ای از رنگ‌ها تولید می‌شوند تا در انواع پروژه‌های خیاطی مورداستفاده قرار بگیرند.

2- نخ پنبه (Cotton)

نخ پنبه (Cotton) یکی دیگر از نخ‌های کاربردی و محبوب در حوزه خیاطی است که از الیاف پنبه ساخته می‌شود و در حوزه‌های مختلفی کاربرد دارد.

اگر با پارچه‌های پنبه‌ای کار می‌کنید، نخ پنبه‌ای بهترین و مناسب‌ترین گزینه ممکن است؛ اما استفاده از این نخ برای لباس‌های تنگ پیشنهاد نمی‌شود.

همچنین استفاده از نخ‌های پنبه‌ای برای لباس‌ها و پارچه‌هایی که در معرض عرق هستند، آن‌ها را شکننده و ضعیف می‌کند.

نخ‌های پنبه‌ای معمولاً استحکام بالایی دارند و میزان براق بودن آن‌ها در سطح متوسط قرار دارد.

همچنین این نوع از نخ‌ها قیمت بالاتری دارند و معمولاً تشخیص نخ‌های پنبه‌ای باکیفیت مقداری سخت است.

نکته دیگری که باید بدانید این است که نخ پنبه‌ای انواع مختلفی دارد که از جمله مهم‌ترین آن‌ها می‌توان به نخ‌های پنبه‌ای گازدار، نخ‌های پنبه پلی‌استر و نخ پیچیده شده پنبه‌ای اشاره کرد.

3- نخ قلاب‌بافی یا گل‌دوزی (Embroidery Thread)

گل‌دوزی و یا قلاب‌بافی از آن دسته هنرهای بسیار مهم است که برای اجرای آن‌ها به نخ‌های خیاطی نیاز پیدا می‌کنید.

برای اینکه بتوانید در این زمینه کارهای بهتری تولید کنید، باید از نخ مخصوص قلاب‌باقی استفاده کنید.

این نوع از نخ‌ها دارای بافت ضخیمی هستند و فقط برای دوخت دستی استفاده می‌شوند و نباید در دوخت ماشینی آن‌ها را به کار برد.

4- نخ پلی‌استر (Polyester)

نخ پلی‌استر (Polyester) در صنعت نساجی و ریسندگی یک جایگزین بسیار عالی برای نخ پنبه به شمار می‌آید.

یکی از مزیت‌های بسیار عالی این نوع از انواع نخ خیاطی این است که برای تمام دوخت‌ها کاربرد دارند و محدودیت خاصی به شما نخواهند داد.

استحکام بالا، دوخت عالی، عدم تغیر رنگ، وزن کم و... از دیگر ویژگی‌های نخ پلی‌استر هستند.

توجه داشته باشید که این نوع از نخ‌ها نباید در معرض حرارت بالا قرار بگیرند.

نکته مهمی که باید درباره نخ‌های پلی‌استر بدانید این است که به‌طورکلی آن‌ها را به سه دسته تقسیم خواهند کرد.

در ادامه هریک از آن‌ها را معرفی خواهیم کرد.

• فیلامینت پلی‌استر (Filament Polyester)

فیلامینت پلی‌استر (Filament Polyester) یکی از نخ‌های خانواده پلی‌استر است که از رشته‌های بلند و نازک پلی‌استر ساخته شده است.

از این نوع نخ هم برای دوخت‌های زیادی استفاده می‌شود.

ازجمله مهم‌ترین مزایای فیلامینت پلی‌استر، می‌توان به کشیدگی عالی، سطح صاف و بدون پرز اشاره کرد.

• پلی‌استر تک‌رشته‌ای (Monofilament Polyester)

این نوع از نخ‌های پلی‌استر یک‌رشته از الیاف پلی‌استر هستند و شباهت زیادی با نخ ماهیگیری دارتد.

در واقع این نوع از نخ‌ها بسیار ظریف هستند و می‌توان با حرارت متوسط آن‌ها را اتو کرد.

• پلی‌استر تابیده شده (Spun Polyester)

از چرخاندن الیاف غیر فیلامنت پلی‌استر کوچک به یکدیگر، نخ‌های بلندی به وجود می‌آید که به آنها پلی‌استر تابیده شده می‌گویند.

این نوع از نخ‌های خیاطی هزینه کمتری نسبت به سایر نخ‌های پلی‌استر دارد.

5- نخ ریون (Rayon)

نخ ریون یکی دیگر از انواع نخ خیاطی محبوب و پرکاربرد است که بیشتر برای گل‌دوزی از آن استفاده می‌کنند.

ازآنجایی‌که این نوع از نخ‌های خیاطی بسیار نازک هستند، تحت هیچ شرایطی از آن‌ها برای اتصال پارچه‌ها استفاده نمی‌شود.

این نوع از نخ‌ها علاوه بر داشتن قیمت ارزان، نرم و براق هستند.

نخ ریون به نسبت نخ‌های پلی‌استر قوی و بادوام نیست و اغلب رنگ ثابتی ندارد.

در واقع می‌توان گفت که رنگ نخ ریون هنگام قرار گرفتن در معرض مواد شوینده قوی، اشعه ماورا بنفش و... به پارچه نفوذ خواهد کرد.

6- نخ‌های نایلونی (Nylon)

نخ‌های نایلونی مانند نخ‌های پلی‌استر در دسته نخ‌های مصنوعی قرار می‌گیرند.

اغلب این نوع از انواع خیاطی به شکل نخ‌های تک‌رشته‌ای یا پشم مانند به کار می‌روند.

ازآنجایی‌که نکات منفی نخ نایلونی در مقایسه با نخ پلی‌استر بیشتر است، معمولاً استفاده از آن‌ها توصیه نمی‌شود.

تنها موردی که استفاده از نخ نایلونی توصیه می‌شود و از آن استفاده می‌کنند، دوخت‌های سنگین است.

برای سایر موارد معمولاً از نخ پلی‌استر استفاده می‌شود.

البته این نخ در صنایع نساجی کاربرد خاصی دارد و به دلیل قیمت ارزان برای برخی از کارها مورد استفاده قرار می‌گیرد.

7- نخ متالیک یا فلزی (Metallic)

فلزهای براق نقش اصلی را در ایجاد نخ‌های فلزی بر عهده دارند.

این نوع از نخ‌های خیاطی که در کیفیت‌های مختلفی تولید می‌شوند، نیازی به روان‌کننده نخواهند داشت.

نکته بسیار مهمی که باید درباره نخ‌های فلزی بدانید این است که در رنگ‌های طلایی و نقره‌ای تولید شده و آن‌ها را با نام‌های نخ نقره، بلورسنت، سرمه و گلابتون می‌شناسند.

ازجمله مزایای بسیار عالی این نوع از نخ‌های خیاطی، می‌توان به براق بودن بسیار زیاد و کیفیت دوخت عالی اشاره کرد.

8- نخ پشمی (Woolen)

از زمان‌های دور استفاده از نخ پشمی در میان مردم رایج بوده است.

این نوع از نخ‌ها که از پشم حیواناتی مانند بز و گوسفند تهیه می‌شوند، بیشتر برای دوخت پارچه‌های ضخیم استفاده می‌شوند.

معمولاً بیشتر لباس‌های زمستانی با این نوع نخ دوخته خواهند شد.

این نوع از نخ ها با عنوان کاموا نیز در بازار شناخته می‌شوند.

9- نخ دمسه (DMC)

اگر در هنگام خیاطی می‌خواهید از نخ‌هایی استفاده کنید که در برابر حرارت مقاومت زیادی دارند، نخ دمسه انتخاب بسیار خوبی به شمار می‌آید.

این نوع از نخ‌ها به دلیل مقاومت بالا در برابر حرارت و تنوع رنگی زیاد، بیشتر برای تزیین لباس‌های مجلسی مورداستفاده قرار می‌گیرند.

در بازار کار خیاطی از این نوع نخ ها با عنوان نخ کوبلن‌دوزی نیز یاد می‌شود.

ساختار این نخ ها به‌صورت تابیده‌شده از چند رشته نخ است.

10- نخ نامرئی (Invisible)

آخرین نوع از انواع نخ خیاطی کاربردی که در این مقاله بررسی می‌کنیم، نخ‌های نامرئی هستند.

همان‌طور که از نام این نخ پیداست، رنگی ندارد و
برای جواهردوزی و سنگ‌دوزی لباس‌های مجلسی و یا هر کاربردی که نباید در آن نخ مورد استفاده نمایان باشد، از نخ نامرئی استفاده می‌شود.

نخ‌های نامرئی یک نوع نخ نایلونی به شمار می‌آیند و ظاهر براقی دارند.

گاهی اوقات از این نخ به‌عنوان نخ ماهیگیری نیز یاد می‌شود.

کاربرد انواع نخ خیاطی

انواع نخ‌های خیاطی براساس کاربرد هم به دو دسته مختلف تقسیم می‌گردند.

دسته اول شامل آن دسته از نخ‌ها می‌شود که کاربرد عمومی دارند و در بیشتر دوخت‌ها از آن‌ها استفاده خواهد شد.

نخ‌هایی مانند پنبه‌ای، پشمی، نایلونی و پلی‌استر در این دسته قرار می‌گیرند.

دسته دوم از نخ‌ها آن‌هایی هستند که بیشتر کاربرد تزئینی دارند.

نخ‌هایی مانند ابریشمی، ریون، فلزی، متالیک، دسمه و نامرئی در این دسته قرار می‌گیرند.

جمع‌بندی

نخ‌های خیاطی براساس کاربرد و جنس به دسته‌های مختلفی تقسیم می‌شوند و هرکدام در حوزه مختلفی کاربرد دارند.

برای اینکه بتوانید بهتر و راحت‌تر کارهای دوخت‌ودوز خود را انجام دهید، باید مهم‌ترین نخ‌های خیاطی را بشناسید.

در این مطلب انواع نخ خیاطی مهم و پرکاربرد را معرفی کردیم تا در نهایت بهترین مدل را برای کارهای خود انتخاب کنید.